Danas su naocare postale odraz stila i mnogo doprinose ukupnom utisku koji osoba ostavlja. Prilikom njihovog izbora, treba biti pazljiv i izabrati model koji ce Vam najbolje stajati. Novi modeli naocara su veoma atraktivni, pa ih cesto nose i oni koji nemaju problema sa vidom. Prilikom izbora naocara vazno je prije svega da imaju kvalitetna stakla a zatim i da budu udobne, da ne spadaju i da vam dobro stoje.

-Posebnu paznju treba obratiti na oblik naocara, ukoliko zelite da istaknete crte svog lica.

1. Ovalnom licu odgovaraju razliciti modeli naocara. Ako zelite da upotpunite prirodnu ravnotezu svog lica, odaberite ramove za naocare koji su iste sirine ili siri od najsireg dijela vaseg lica.
2. Osobe koje imaju duguljasto lice, treba da biraju ramove, koji ce vizuelno skratiti lice i dati mu efekat sirine. Mozete se odluciti za neke cetvrtaste ili okrugle naocare. Avijaticarski okviri naocara su idealni za ovaj oblik lica.
3. 0sobe koje imaju lice u obliku srca, treba da biraju naocare cija je gornja ivica sira od donje. Za ovaj oblik lica najbolje su mackaste naocare.
4. Osobe koje imaju trouglasto lice, treba da biraju naocare cija je donja ivica
5. sira od gornje.
6. 0sobe koje imaju cetvrtasto lice, imaju siroko celo i jaku vilicu. Da bi ublazili ove crte treba da biraju naocare blagih linija ili one sa ramovima bez okvira.
7. Njima ce najbolje odgovarati okviri naocara koji su ovalni ili okrugli.
8. Osobe koje imaju okruglo lice, treba da biraju naocare sa ramovima koji su ugaoni, pravougaoni ili kvadratni. Pravougaoni ramovi ce izduziti lice, dok de mackasti oblici naocara ublaziti izrazene jagodice.
9. Osobe koje imaju lice u obliku dijamanta, imaju i najrijedji oblik lica. Oni treba da biraju naocare, koje imaju jaci gornji dio rama jer ce tako stvoriti balans sa vilicom. Mackaste naocare isticu lijepe crte ovakvog lica.

I za kraj,  kad se budete spremali za izlazak, obavezno stavite naocare sa kojima ce vas svi primijetiti, koje ce naglasiti vas pogled i koje ce vam pojacati autenticnost.

Osobama svijetlijeg tena, odgovaraju hladni tonovi okvira, dok osobama tamnijeg tena, odgovaraju toplije nijanse.Naocare treba uklopiti i sa bojom kose.

*Zasto je vazno nositi suncane naocare? *

Prvobitna namjena naocara za sunce, nije bila zastita od sunca. Dimno sjencenje naocara, je tehnologija koja se razvila u Kini prije 1430-te godine. Kineske sudije, su vjekovima nosile, kvarcna stakla boje dima, da bi u sudnici prikrile izraz svojih ociju, da bi njihova procjena ostala tajna, do zavrsetka sudenja.

Popularnost naocara za sunce, je zapravo fenomen 20-og vijeka. Savremene suncane naocacre pojavile su se 1929-e godine, a vec naredne su usle u modu. Prvenstveno su koriscene za zastitu pilota, od opasnog suncevog zracenja na velikim visinama. Letaci su naocare dobijali besplatno, dok je sira javnost 1937-e, bila u prilici, da kupi model koji je zaustavljao sunceve zrake.

Po Americkoj optometrijskoj akademiji, produzena izlozenost UV zraci-ma moze da dovede do ostecenja oka.

Ako provodite dosta vremena izlozeni  UV zracima, pod rizikom ste da dobijete:  solarnu retinopatiju, degeneraciju makule, kataraktu, foto keratitis, pte-rigium... Ostecenje oka moze da bude reverzibilno (prolazno), i ireverzibilno (trajno). Suncevi zraci dovode do duplikature zenice ocnih kapaka ili konjuktive, odnosno sluznice oka, koja moze da smanji vid, kada se toliko uveca da prekrije dio zenice. Mogu se javiti zamucenja povrsine roznjace, pracena bolom i otokom oka - fotokeratitis. To je stanje koje moze da vam se javi i na plazi, i na planini, tako da je neophodno, da suncane naocare budu uz Vas cijelu godinu.

Naocare za sunce, nijesu samo neophodne ljudima koji uzivaju u sportovima na vodi one pomazu i kod voznje, kod ljudi koji su osjetljivi na svjetlost, ukljucujuci i one koji su operisali kataraktu.

Ocno socivo je takodje osjetljivo na UV zracenje - stvara se katarakta a da u ranim srednjim godinama, a jedina  mogucnost lijedenja je operacija. Na dena retinu ili mreznjacu dolazi svega  1 dos. To 2% suncevih zraka, ali i takvo malo zracenje je dovoljno da izazove ostecenja, skodi  i smanji centralnu vidnu ostrinu.

Opadanje vida je obicno prolazno, oporavak je spor i traje mjesec ili dva. Ova, takozvana solarna retinopatija, uglavnom se javlja kod djece i mladih osoba. Medjutim kada je ostecen pigmentni sloj retine, smanjenje vida je trajno. Suncevi zraci su po mnogim istrazivanjima, uzrok i senile degeneracije Zute mrlje, koju prati opadanje ili gubitak vida, ali se ovaj stav jos provjerava.

Polarizovane naocare za sunce, su veoma popularne kod ljudi, koji provode dosta vremena u blizini vode. Glavni razlog je, sto polarizovana stakla blokiraju odsjaj sa mokrih povrsina, bolje nego drugi tipovi stakala za sunce. Ali, naocare za sunce nijesu samo neophodne ljudima koii uzivaju u sportovima na vodi, one pomazu kod voznje, kod ljudi koji su osjetljivi na svjetlost, ukljucujuci i one koji su operisali kataraktu.

Polarizovana stakla imaju specjialne ukl filtere, koji blokiraju refleksiju i redukuju sjaj. Izlaganje UV zracima moze da osteti roznjacu i konjuktivu. UV keratitis, poznat kao foto keratitis, je veoma bolno stanje oka prouzrokovano UV zracima, najcesce od sunca. Moze se porediti sa opekotinama koze. Gledacnje direktno u sunce, moze da dovede do ostedenja oka. Simptomi najcesce ukljucuju bol i crvenilo oka, suzenje, osjetljivost na svejtlost, slabiji vid . Simptomi najcesce traju od 6 do 48 sati. Dugo vremena izlozenosti UV zracima, takode, moze da dovede do katarakte i degeneracije makule, kao i karcinoma koze kapaka.

Sledeci put kada se spremite da idete na plazu, ponesite i naocare za sunce, jer oci takode mogu da budu ostecene  kao koza. Ukoliko dodje do foto keratitisa  obavezno uklonite kontaktna sociva stavite hladne komprese na zatvorene  oci i odmarajte, uvjek nosite vase naocare za sunce, koristite vjestacke suze, ne koristite sminku. Ukoliko imate vjestacke trepavice, uklonite ih, izbjega vajte slanu i hlorisanu vodu, a ukoliko cete da plivate, zastitite vase oci naocarima za ronjenje.

*Polarizovana stakla imaju specialne filtere, koji blokiraju refleksiju i redukuju sjaj *

• Izaberite naocare za sunce koje blokiraju UV zrake, ne budite obmanuti bojom ili cijenom.
• Sposobnost blokiranja UV zraka, ne zavisi ni od cijene ni od boje i zatamnjenosti stakala naocara. Budite sigurni da vase naocare blokiraju 100% UVA i UVB zrake.
• Pri izboru naocara, birajte one koje prate oblik lica, kako suncevi zraci ne bi prolazili sa strane do oka. Na izrazito jakom suncu nosite i kacket sa nocarima, kao dodatnu zastitu.
• Nemojte se oslanjati na svoja kontaktna sociva, i ako posjeduju UV zastitu preporucena je upotreba naocara za sunce.

Ne budite prevareni oblacnim vremenom, suncevi zraci prodiru kroz oblake u toku svih godisnjih doba tako da je upotreba naocara za sunce preporudena tokom cijele godine. Nikada ne gledajte direktno u sunce, direktan pogled u sunce, pa cak i tokom pomracenja sunca moze dovesti do solarne retinopatije, ostecenja retine oka. Posebno se pazite za vrijeme najjaceg sunca, od 10:00 do 14:00h, u ovo vrijeme UV zracenje je najjace. Nemojte zaboraviti na djecu i stare, svi su izlozeni riziku i moraju se zastititi naocarima.

Dr Zeljka Asanin-specijalista oftamolog Opsta bolnica Niksic